DUBRA
Suevo = corriente de auga, augas, río
Eslavo = (dubr) bosque, roble
Irlandés = dobur
Galés = Dwfr= auga, Du = escuro>irlandés moderno: Dubra = escuridade
Galo =verno-dubrón = auga
Córnico = dour
Todas estas raíces ten un significado de auga, húmedo, río, bosque,sombra...
Correspondente con outros nomes de río coma : Dobra(Asturias), Douvre(Francia), Dover(Inglaterra), Tauber(Alemaña) e posiblemente con Doiro e Douro
Arabexo
O Burgo: aldea ou poboación moi pequena, dependente de outra principal. Xermano-gótico burg = vila, lugar
O Campo do Río: terreo extenso fóra do poboado de sembrados, árbores e outros cultivos, xunto ó río
A Cancela: límite, barreira natural ou artificial
O Casal: casa ou casas cas súas terras
Os Caseiros: Terras onde viven e traballan os caseiros
Castrillón: O seu nome ven de que houbo un castro(Verhttp://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/)
As Cerdeiras: lugar onde había cereixeiras
A Fonte: unha fonte
A Igrexa: onde está a igrexa
O Monte: elevación do terreo normalmente con vexetación espontánea
O Outeiro: pequena elevación de terreo illada e pouca extensión
Outrocanto: (posible) sitio con pedra en ángulo?
O Pino: lat.: pinus = pino
Rebordelos: de ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
O Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Bembibre
i.e. = P(B)aemeiobrix(briga)=
P(B)ae=río,
meio=entre,
brix(briga)=fortaleza, lugar en alto; =
Bembibre: indoeuropeo: baemeiobrix
O Campo da Feira: campo onde se celebra a feira
O Casal: casa ou casas cas súas terras
A Corredoira: depresión profunda producida polo paso dos carros e a auga, corgo
A Graciosa: (posible) lugar que foi producto de doazón?
A Mexerica: ?
O Pazo: “casa señorial”. Palatium: palacio, pazo
Socortes: ¿baixo das cortes(lugar cerado e cuberto prós animáis)? Lat.: sub.: debaixo de
A Taboada: anaco pequeño de terreo preparado para plantar hortalizas. Tabula: tabla co sentido de medida que pode variar de dimensións (Unha tabla de terreo = unha porción de terreo)
A Brea: Vereda, brea, etc. = camiño (vías romanas)
Lugar-Luar: seguramente o topónimo sexa lugar que por oclusión na língua falada vai perdendo o g
Buxán
Germánico: Busji: (Comandante?)
Antropotopónimo procedente do xenitivo do nome persoal Bus(s)ianus(xentilicio), que xa funcionaba coma cognome na época latina.
As Cañotas: parte do tronco(talo) da planta que queda unido á raiz despois de cortalo. Lugar de moitos canotos
Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
Casais: casas rurales con varias dependencias, casales
A Coruña: Celta-precelta: cor = pedra
Clunia = Pradera? Latín = Corus(vento que ven do noroeste)
A Coruña ou A Cruña foi mencionada como Cruinne en gaélico irlandés por Geoffrey Keating na súa obra Foras Feasa ar Éireann, tamén coñecida como A Historia de Irlanda. Este sería o lugar de partida de Ith, un dos fillos de Breogán, cara a Irlanda, para despois conquistala.
Cruinne: redondo, redondez, circular
O Cruce: lugar nunha encrucillada de camiños
A Igrexa: onde está a igrexa
Montemaior: monte máis grande, maior(mons-tis e maior-rus)
Padrón: (posible) pedrón: pedrafita, menhir. ¿Columna de pedra, miliario. Petru: (celta = 4), o-no = Petruno, petruono = cuadra, cuadrícula, cuartón ou cuarteto de camiños
Quintán: (posible) terreo chairo que rodea unha igresia e que antigamente se empregaba coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
As Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
Reboredo de Abaixo: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo de Arriba: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo do Medio: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora / Cornes = Precéltico= Corn/Carn = pedra, duro
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Vilasuso: ?
Coucieiro
Lugar de paso de camiño antiguo polo que moita da súa toponimia teña nomes relativos(O porto, Portomedal...)
Bascuas: ?
Gontar: Germánico: gund = ejército, guerreiro, batalla. Guntharius = guerreiro. Posesivo: de guntharius
Gondiarii, de Gondiarius(gunth+hari)= lucha, luchador . Segunda parte xermánica -ar procedente de harjis = ejército
A Igrexa: onde está a igrexa
Lal: ?
Maxais: ?
O Porto: paso, lugar de paso
Portomedal: Lat. Meta: montón ou columna cónica = paso do alto.
Vilalba: i.e.= alb/alp = altura, monte e lat.: villare: pequeño núcleo poboado. No século XIV (un de 1389) hai documentos que o citan como Vila Alban. (Per gallego. -A.U.S.- Letra C, bienes. http://www.realacademiagalega.org/imaxin-boletins-web/paxinas.do;jsessionid=BD3A7A2E22CF3CF759647E503BD2538D?id=2946&d-447263-p=7
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Cabanas: aínda que se supoñía que derivaba do termo latino capanna (de capêre: caber) co significado de cabaña, cada vez máis lingüístas a fan derivar do celta, véxase a palabra do gaélico irlandés cabhán co significado de valgada, outeiro pequeno
Erviñou
Er: paleoeuropeo: raíz hidronímica *ER-, "moverse, fluir": río francés Aron, afl. del Loira.
Abelenda: terreo extenso sen cultivar
Erviñou: ?
San Cristovo: Santo camiñeiro
Niveiro
¿de neve, branco?
A Algaria: ¿lugar ruidoso? (algaria é un rabisaco, xeneta, e a substancia de forte cheiro que desprende, pero creo que non é o caso)
O Barral: lugar donde hai moito barro, barreira
Campana Arriba: ¿campá arriba?
A Igrexa: onde está a igrexa
Niveiro do Medio: ¿de neve, branco?
A Pedregosa: cheo de pedras
A Rocha: rocha grande, penedo
O Seixal: terreo abundante en seixos
A Torre Branca: ¿rocha branca?
Paramos
Carballosa: lugar de carballos
A Cavada: Anaco de monte ou terreo sen cultivar que se cava para convertelo en labradío
O Pombal: lugar onde se crían ou viven as pombas, do lat.: palumbariu
Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
Portomeiro
¿paso grande, paso abrigado?
Cerradelo: ¿lugar cerrado? ¿cerca?
Vilardoa: ¿vilar de Oa?
Portomouro
Cernadas: lat.: (terras) cineratas= icineradas, queimadas
Novais: terras que se cultivan de novo ou por primeira vez.
Portomouro de Abaixo(Entrepontes): = ad duos pontes(a do Dubra e a do Tambre) . Porto dos antigos
Portomouro de Arriba: Porto dos antigos
Xermán: ¿xentilicio de Germán?
Rial
Rial: Rivus-ribulus: regato
Buiro: da voz céltica bod= auga, charca, fonte; e o latín ariu, = abundancia de auga doce. Ou tamén(Boiro) do xermánico-suevo burio, borio= recinto balado ou pechado
Xermánico: Boiro = aldea.
O Campo dos Cochos: pois éso
O Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
O Castro: esta poboación está sobre un castro. Véxase: http://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/
Costenla: ¿que está nunha costa, pendente?
O Foxo: alude ós antigos foxos para caza do lobo.
Loureiro: seguramente houbo un(s) loureiro(s) no lugar
Malvares: ? Quizais de Malvar? ¿Sitio Poblado de malvas? ¿Corromper, viciar?
Picoto: celta beccus<bico<pico: pico alto
Pousada: lat.: pausata = lugar onde se fai alto para descansar, normalmente en lugares elevados, como é o caso
O Rieiro: lugar de paso de augas dun río ou manancial(rielo: regato)
Santo Estevo: estevo significa: "coronado".
Este santo chámase "protomártir", porque tivo o honor de ser o primeiro mártir que derramóu o seu sangue por proclamar a súa fe en Cristo.
Soutiño: Souto pequeno, normalmente de castiñeiros. Rodís= Germánico: hroth= Roderichi, de Rodericus(Rod+ric)= fama, renombre
O Viso: lugar dende o que se ve moito terreo
San Román
Latín:
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
A Carreira: lugar de camiños para carros
Cebei: ?
Estebande: afiliación xermánica : “sindi” xenitivo de sindus, e este do gótico sinths, = camiño, expedición militar. Estebo: nome de persoa, que nos fala dun posesor da terra no lugar
Insua: do lat. Insula “terra rodeada de auga”, refírese ás veces, máis ca unha illa propiamente dita, a porcións de terreo configuradas polas encostas ou ribeiras de arroios ou mínimas correntes fluviais.(Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. de. Toxosoutos. Páx.: 207)
A Lesta: ¿ventos do leste?
Lesta é unha herba que ten unha espiga coma a do trigo. Uns a fan derivar de "herba-aresta" e outros de "herba-balesta" (pola súa espiga en forma de dardo)
Novexilde: Antropónimo xermánico rematado en -hildi o -gildi. Leubegeldi, xenitivo de Leovegildus < PG *Leubegeldaz. → Novegeldi, Novegildus, Novexilde
San Roman: Latín:
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Vilariño
Pequeño lugar pertencente a unha vila rústica
A Igrexa: onde está a igrexa
A Picaraña: orónimo, que fai referencia á forma de pico ou prominencia, dun montículo que se levanta na localidade; pico do celta beccus: puntiagudo
BIBLIOGRAFÍA CONSULTADA:
-Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. Ed. toxosoutos
-Celtiberia.net
DUBRA
Suevo = corriente de auga, augas, río
Eslavo = (dubr) bosque, roble
Irlandés = dobur
Galés = Dwfr= auga, Du = escuro>irlandés moderno: Dubra = escuridade
Galo =verno-dubrón = auga
Córnico = dour
Todas estas raíces ten un significado de auga, húmedo, río, bosque,sombra...
Eslavo = (dubr) bosque, roble
Irlandés = dobur
Galés = Dwfr= auga, Du = escuro>irlandés moderno: Dubra = escuridade
Galo =verno-dubrón = auga
Córnico = dour
Todas estas raíces ten un significado de auga, húmedo, río, bosque,sombra...
Correspondente con outros nomes de río coma : Dobra(Asturias), Douvre(Francia), Dover(Inglaterra), Tauber(Alemaña) e posiblemente con Doiro e Douro
Arabexo
|
O Burgo: aldea ou poboación moi pequena, dependente de outra principal. Xermano-gótico burg = vila, lugar
O Campo do Río: terreo extenso fóra do poboado de sembrados, árbores e outros cultivos, xunto ó río
A Cancela: límite, barreira natural ou artificial
O Casal: casa ou casas cas súas terras
Os Caseiros: Terras onde viven e traballan os caseiros
Castrillón: O seu nome ven de que houbo un castro(Verhttp://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/)
As Cerdeiras: lugar onde había cereixeiras
A Fonte: unha fonte
A Igrexa: onde está a igrexa
O Monte: elevación do terreo normalmente con vexetación espontánea
O Outeiro: pequena elevación de terreo illada e pouca extensión
Outrocanto: (posible) sitio con pedra en ángulo?
O Pino: lat.: pinus = pino
Rebordelos: de ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
O Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
|
Bembibre
i.e. = P(B)aemeiobrix(briga)=
P(B)ae=río,
meio=entre,
brix(briga)=fortaleza, lugar en alto; =
|
Bembibre: indoeuropeo: baemeiobrix
O Campo da Feira: campo onde se celebra a feira
O Casal: casa ou casas cas súas terras
A Corredoira: depresión profunda producida polo paso dos carros e a auga, corgo
A Graciosa: (posible) lugar que foi producto de doazón?
A Mexerica: ?
O Pazo: “casa señorial”. Palatium: palacio, pazo
Socortes: ¿baixo das cortes(lugar cerado e cuberto prós animáis)? Lat.: sub.: debaixo de
A Taboada: anaco pequeño de terreo preparado para plantar hortalizas. Tabula: tabla co sentido de medida que pode variar de dimensións (Unha tabla de terreo = unha porción de terreo)
|
Lugar-Luar: seguramente o topónimo sexa lugar que por oclusión na língua falada vai perdendo o g
Buxán
Germánico: Busji: (Comandante?)
Antropotopónimo procedente do xenitivo do nome persoal Bus(s)ianus(xentilicio), que xa funcionaba coma cognome na época latina.
Antropotopónimo procedente do xenitivo do nome persoal Bus(s)ianus(xentilicio), que xa funcionaba coma cognome na época latina.
As Cañotas: parte do tronco(talo) da planta que queda unido á raiz despois de cortalo. Lugar de moitos canotos
Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
Casais: casas rurales con varias dependencias, casales
A Coruña: Celta-precelta: cor = pedra
Clunia = Pradera? Latín = Corus(vento que ven do noroeste) A Coruña ou A Cruña foi mencionada como Cruinne en gaélico irlandés por Geoffrey Keating na súa obra Foras Feasa ar Éireann, tamén coñecida como A Historia de Irlanda. Este sería o lugar de partida de Ith, un dos fillos de Breogán, cara a Irlanda, para despois conquistala.
Cruinne: redondo, redondez, circular
O Cruce: lugar nunha encrucillada de camiños
A Igrexa: onde está a igrexa
Montemaior: monte máis grande, maior(mons-tis e maior-rus)
Padrón: (posible) pedrón: pedrafita, menhir. ¿Columna de pedra, miliario. Petru: (celta = 4), o-no = Petruno, petruono = cuadra, cuadrícula, cuartón ou cuarteto de camiños
Quintán: (posible) terreo chairo que rodea unha igresia e que antigamente se empregaba coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
As Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
Reboredo de Abaixo: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo de Arriba: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora
Reboredo do Medio: lat. Roburetum= robustecido, afirmado, consolidado. De ¿robur?: carballo, duro. De ¿burdus?: borde, que está máis alá, fora / Cornes = Precéltico= Corn/Carn = pedra, duro
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
Vilasuso: ?
|
Coucieiro
Lugar de paso de camiño antiguo polo que moita da súa toponimia teña nomes relativos(O porto, Portomedal...)
Bascuas: ?
Gontar: Germánico: gund = ejército, guerreiro, batalla. Guntharius = guerreiro. Posesivo: de guntharius
Gondiarii, de Gondiarius(gunth+hari)= lucha, luchador . Segunda parte xermánica -ar procedente de harjis = ejército
A Igrexa: onde está a igrexa
Lal: ?
Maxais: ?
O Porto: paso, lugar de paso
Portomedal: Lat. Meta: montón ou columna cónica = paso do alto.
Vilalba: i.e.= alb/alp = altura, monte e lat.: villare: pequeño núcleo poboado. No século XIV (un de 1389) hai documentos que o citan como Vila Alban. (Per gallego. -A.U.S.- Letra C, bienes. http://www.realacademiagalega.org/imaxin-boletins-web/paxinas.do;jsessionid=BD3A7A2E22CF3CF759647E503BD2538D?id=2946&d-447263-p=7
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
|
Cabanas: aínda que se supoñía que derivaba do termo latino capanna (de capêre: caber) co significado de cabaña, cada vez máis lingüístas a fan derivar do celta, véxase a palabra do gaélico irlandés cabhán co significado de valgada, outeiro pequeno
Erviñou
Er: paleoeuropeo: raíz hidronímica *ER-, "moverse, fluir": río francés Aron, afl. del Loira.
Abelenda: terreo extenso sen cultivar
Erviñou: ?
San Cristovo: Santo camiñeiro
|
Niveiro
¿de neve, branco?
A Algaria: ¿lugar ruidoso? (algaria é un rabisaco, xeneta, e a substancia de forte cheiro que desprende, pero creo que non é o caso)
O Barral: lugar donde hai moito barro, barreira
Campana Arriba: ¿campá arriba?
A Igrexa: onde está a igrexa
Niveiro do Medio: ¿de neve, branco?
A Pedregosa: cheo de pedras
A Rocha: rocha grande, penedo
O Seixal: terreo abundante en seixos
A Torre Branca: ¿rocha branca?
|
Paramos
Carballosa: lugar de carballos
A Cavada: Anaco de monte ou terreo sen cultivar que se cava para convertelo en labradío
O Pombal: lugar onde se crían ou viven as pombas, do lat.: palumbariu
Quintáns: (posible) terreos chairos que rodean unha igresia e que antigamente se empregaban coma cemiterio. Tamén se pode referir a unha quinta parte de un terreo...
|
Portomeiro
¿paso grande, paso abrigado?
Cerradelo: ¿lugar cerrado? ¿cerca?
Vilardoa: ¿vilar de Oa?
|
Portomouro
Cernadas: lat.: (terras) cineratas= icineradas, queimadas
Novais: terras que se cultivan de novo ou por primeira vez.
Portomouro de Abaixo(Entrepontes): = ad duos pontes(a do Dubra e a do Tambre) . Porto dos antigos
Portomouro de Arriba: Porto dos antigos
Xermán: ¿xentilicio de Germán?
|
Rial
Rial: Rivus-ribulus: regato
|
Buiro: da voz céltica bod= auga, charca, fonte; e o latín ariu, = abundancia de auga doce. Ou tamén(Boiro) do xermánico-suevo burio, borio= recinto balado ou pechado
Xermánico: Boiro = aldea.
O Campo dos Cochos: pois éso
O Carral: lugar de carros, lugar de tránsito de carros
O Castro: esta poboación está sobre un castro. Véxase: http://castrosdevaldodubra-patimho.blogspot.com/
Costenla: ¿que está nunha costa, pendente?
O Foxo: alude ós antigos foxos para caza do lobo.
Loureiro: seguramente houbo un(s) loureiro(s) no lugar
Malvares: ? Quizais de Malvar? ¿Sitio Poblado de malvas? ¿Corromper, viciar?
Picoto: celta beccus<bico<pico: pico alto
Pousada: lat.: pausata = lugar onde se fai alto para descansar, normalmente en lugares elevados, como é o caso
O Rieiro: lugar de paso de augas dun río ou manancial(rielo: regato)
Santo Estevo: estevo significa: "coronado".
Este santo chámase "protomártir", porque tivo o honor de ser o primeiro mártir que derramóu o seu sangue por proclamar a súa fe en Cristo.
Soutiño: Souto pequeno, normalmente de castiñeiros. Rodís= Germánico: hroth= Roderichi, de Rodericus(Rod+ric)= fama, renombre
O Viso: lugar dende o que se ve moito terreo
|
San Román
Latín:
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
-sub romanum = xunto ó romano
-sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso
San Román = soldado que se convertíu
San Román = santo sin cara
San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles
A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
A Carreira: lugar de camiños para carros
Cebei: ?
Estebande: afiliación xermánica : “sindi” xenitivo de sindus, e este do gótico sinths, = camiño, expedición militar. Estebo: nome de persoa, que nos fala dun posesor da terra no lugar
Insua: do lat. Insula “terra rodeada de auga”, refírese ás veces, máis ca unha illa propiamente dita, a porcións de terreo configuradas polas encostas ou ribeiras de arroios ou mínimas correntes fluviais.(Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. de. Toxosoutos. Páx.: 207)
A Lesta: ¿ventos do leste?
Lesta é unha herba que ten unha espiga coma a do trigo. Uns a fan derivar de "herba-aresta" e outros de "herba-balesta" (pola súa espiga en forma de dardo)
Novexilde: Antropónimo xermánico rematado en -hildi o -gildi. Leubegeldi, xenitivo de Leovegildus < PG *Leubegeldaz. → Novegeldi, Novegildus, Novexilde
San Roman: Latín:
-sub romanum = xunto ó romano -sub remaneum = xunto á parada, habitación, descanso San Román = soldado que se convertíu San Román = santo sin cara San Román = comodín para resolver cristianizacións difíciles A maioría dos San Román están en pequenos montes preto de encrucilladas e vías romanas
Vilar: lugar pertencente a unha vila rústica
|
Vilariño
Pequeño lugar pertencente a unha vila rústica
|
A Igrexa: onde está a igrexa
A Picaraña: orónimo, que fai referencia á forma de pico ou prominencia, dun montículo que se levanta na localidade; pico do celta beccus: puntiagudo
|
BIBLIOGRAFÍA CONSULTADA:
-Fernando Cabeza Quiles: Os nomes da terra. Ed. toxosoutos
-Celtiberia.net
